การเกิดสนิมของเหล็ก ในภาษาง่ายๆ

เหล็กมีความแข็งแกร่ง ราคาถูก เราจึงนำมาใช้ประโยชน์กันมาก แต่ข้อเสียสำคัญของเหล็กก็คือ เป็นสนิม
วิธีป้องกันการเกิดสนิมจึงมีความจำเป็นมาก

สนิมมีลักษณะเป็นคราบสีแดง เกาะบนผิวของเหล็กไม่เหนียวแน่นพอทำให้เนื้อเหล็กชั้นในยังคงเกิดสนิมขึ้นต่อเนื่องจนหมดทั้งชิ้น น้ำและออกซิเจนเป็นสิ่งที่ทำให้เกิดสนิม ในสภาวะบางอย่างเหล็กจะขึ้นสนิมได้อย่างเร็ว อย่างชายทะเลที่มีไอเกลือเข้มข้น 

การป้องกันไม่ให้เหล็กเกิดสนิมมีอยู่หลายวิธี เช่น การเคลือบผิว เพื่อป้องกันมิให้น้ำและอากาศสัมผัสผิวเหล็ก อย่างการทาสี, การชุบด้วยดีบุก สังกะสี ซึ่งจะให้กับชิ้นงานขนาดเล็กไม่ใหญ่มาก แต่มีข้อเสียคือ ผิวที่เคลือบหลุดออกได้ง่าย ทำให้ชิ้นงานเหล็กเกิดสนิม , การเคลือบดีบุกเป็นการเร่งให้เกิดสนิมได้อย่างรวดเร็ว

วิธีต่อมาคือการทำให้เหล็กเป็นเหล็กกล้าไร้สนิม ที่เรียกว่า "สเตนเลส" โดยการเติม โครเมียม นิเกิล ทำให้เกิดชั้นฟิล์มบางๆ ติดแน่นบนผิวเหล็ก เกิดความคงทน  เหล็กกล้าไร้สนิมมีหลายเกรดขึ้นอยู่กับประเภทของงาน

อีกวิธีคือการใช้กระแสไฟฟ้าทำให้เหล็กมีศักย์ไฟฟ้าสูงกว่าบริเวณใกล้เคียง เหล็กจึงไม่สูญเสียอิเลกตรอน จึงไม่เกิดสนิม วิธีใช้กระแสไฟฟ้าป้องกันสนิมได้ทุกสภาพแวดล้อม แต่มีค่าใช้จ่ายสูง ไม่สะดวกในการขนย้ายเครื่องกำเนิดกระแสไฟฟ้า จึงเหมาะสมกับโครงสร้างใหญ่ๆ ที่มีโอกาสเกิดสนิมสูง เช่น ท่อใต้ดิน ท่อส่งน้ำมันใต้ทะเล

เอกสารอ้างอิง

สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ, เคมีวิทยา เล่ม 2 : หลักทฤษฎีและสมบัติของสาร
วิริยะ สิริสิงห และคณะ, 110 ธาติ คุณสมบัติและการค้นพบ, สนพ.อักษรวัฒนา, พิมพ์ครั้งที่ 3
วิกรม วัชรคุปต์ และ บุญชัย โสวรรณวณิชกุล, โครงการการพัฒนาระบบควบคุมการป้องกันการผุกร่อนชนิดคาโธดิคของท่อแบบอัตโนมัติ, กุมภาพันธ์ 254